Co to jest i jakie założenia ma „Tarcza antykryzysowa 4.0”?
Tarcza antykryzysowa 4.0 to projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom, którzy zostali dotknięci skutkami wirusa COVID-19. Zostanie uruchomione ponad 560 mln zł na dopłaty do odsetek kredytów dla przedsiębiorstw, które wpadły w kłopoty finansowe spowodowane wirusem COVID-19. Ustawa wprowadza również szereg zmian w zakresie prawa pracy. Wsparcie zostanie również przyznane samorządom, a polskie firmy będą objęte tymczasową ochroną przed przejęciem przez inwestorów spoza UE.
Główne elementy projektu tarcza antykryzysowa 4.0
Świadczenie pracy zdalnej:
Tarcza antykryzysowa wprowadza wiele nowych rozwiązań. Pojawiają się przepisy, które dotyczą sposobu świadczenia pracy zdalnej. Nowe regulacje dotyczą odwoływania pracy wykonywanej z domu przez pracodawcę, zapewnienia odpowiednich środków do świadczenia pracy, obsługi logistycznej, czy tez odpowiedzialności za potencjalny wypadek podczas wykonywania zleconych zadań.
Zaległe urlopy:
Ustawa reguluje także przepisy dotyczące wysyłki pracowników na zaległe urlopy. Ten przepisy jednoznacznie potwierdzi prawo pracodawcy do wyznaczania terminu wypoczynku bez zgody pracownika. Istnieje jednak obawa nagromadzenia się urlopów w czasie bezpośrednio przed 30 września (tj. ostatecznym terminem ich wykorzystania). Nie można zwolnić pracownika przy użyciu poczty elektronicznej.
Odprawy pracowników:
Tarcza antykryzysowa 4.0 narzuca wysokość udzielanych odpraw pracownikom. Maksymalnie pracodawca będzie musiał wypłacić pracownikowi odprawę w wysokości nieprzekraczającej 10 – krotności minimalnego wynagrodzenia tj. 26 000 zł w 2020r o ile odnotuje odpowiedni spadek obrotów (przykładowo 25 % spadku obrotów w ciągu miesiąca) albo wzrost obciążenia funduszu płac. Właściciel firmy, który odnotuje wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, ma prawo do obniżenia wymiaru czasu pracy swojemu pracownikowi o 20 %. Maksymalnie wymiar czasu pracy może zostać obniżony do połowy pełnego wymiaru etatu. Pracodawca ma prawo również objąć pracownika przestojem. W tym czasie wynagrodzenie może zostać obniżone o 50 proc. W obu przypadkach suma wynagrodzenia nie może być niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia. Zarówno obniżenie czasu wykonywania pracy, jak i objęcie przestojem ekonomicznym pracownika może obowiązywać nie dłużej niż 6 miesięcy od momentu odnotowania w firmie znaczącego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń lub nie dłużej niż 12 miesięcy od momentu odwołania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego.
Zawieszenie niektórych obowiązków związanych z Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych:
Najnowsze przepisy umożliwią firmom zawieszenie niektórych obowiązków związanych z Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych. Właściciel firmy będzie miał taką możliwość w przypadku odnotowania spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń. Dodatkową przeszkodą jest konieczność porozumienia ze związkami zawodowymi.
Dofinansowania pensji z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:
Kolejnym elementem tarczy 4.0 jest rozszerzenie prawa do pozyskania dofinansowania pensji z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. O dofinansowanie pensji z FGŚP będą mogły ubiegać się również te przedsiębiorstwa, które odnotowały spadek obrotów gospodarczych, ale nie objęły osób zatrudnionych w firmie przestojem, a także nie zdecydowały się na skrócenie czasu pracy osobom zatrudnionym.
Dofinansowanie do oprocentowania kredytów bankowych przez Bank Gospodarstwa Krajowego:
Nowe przepisy wprowadzają benefity związane z dofinansowaniem do oprocentowania kredytów bankowych przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Dofinansowanie w wysokości 2 punktów procentowych przysługuje małym i średnim firmom natomiast 1 punkt procentowy przysługuje pozostałym. Zostanie to sfinansowane ze środków nowo utworzonego Funduszu Dopłat do Oprocentowania. Wsparcie otrzymają nie tylko przedsiębiorcy, ale także podmioty działające w sektorach produkcji podstawowej produktów rolnych. Z tej formy pomocy będzie można skorzystać do końca 2020 roku. Kwota przeznaczona na ten cel wynosi obecnie prawie 300 mln zł.
Uproszczenia dostępu do tzw. ”wakacji kredytowych”:
Pojawiają się uproszczenia do dostępu do tzw. „wakacji kredytowych”, uproszczenia w realizacji zamówień publicznych. Wprowadzono możliwość zawieszenia wykonywania umowy kredytu maksymalnie do 3 miesięcy. W konsekwencji oznacza to, że zawieszono obowiązek dokonywania płatności, do których kredytobiorca zobowiązany jest na podstawie zawartej umowy. W przypadku spłaty kredytu będzie się to odnosiło zarówno do części kapitałowej, jak i odsetkowej raty. W tym czasie osoba ubiegająca się o kredyt nie może dodatkowo pobierać żadnych innych opłat, z wyjątkiem świadczeń pieniężnych, które wynikają z posiadanych przez taką osobę ubezpieczeń powiązanych z umową kredytu. Zawieszenie wykonania umowy ma nastąpić w chwili doręczenia do banku wniosku o zawieszenie wykonania umowy. Zawieszenie przysługuje wówczas, gdy po dniu 13 marca 2020 roku nastąpiła utrata pracy bądź innego źródła dochodu. W takim wypadku kredytobiorca składa oświadczenie o utracie dochodu wraz z wnioskiem. Jeżeli stroną umowy jest więcej niż jedna osoba, wystarczy oświadczenie o utracie głównego źródła dochodu jednego z nich. W zakresie przedmiotowym uprawnienie zostaje także ograniczone do umów, które zostały zawarte przed 13 marca 2020 roku i co do których zakończenie okresu kredytowania przypada po upływie 6 miesięcy od daty 13 marca 2020 roku. To oznacza, że jeżeli okres kredytowania zakończy się w okresie jaki wskazuje ustawodawca, to umowy nie zostaną objęte zakresem regulacji. Z kolei jeżeli kredytobiorca posiada więcej niż jeden kredyt tego samego rodzaju w danym banku, nowe regulacje pozwalają skorzystać z uprawnienia zawieszania umowy tylko jednego z kredytu wybranego przez kredytobiorcę. Kredytobiorca po złożeniu wniosku na trwałym nośniku tj. e-mail, pisemnie bądź przez bankowość elektroniczną zobowiązany jest zaczekać na odpowiedź 14 dni od dnia dostarczenia wniosku kredytodawcy. Kredytodawca zobowiązany jest potwierdzić otrzymanie wniosku oraz poinformować w jakiej wysokości będą naliczone opłaty z tytułu umów ubezpieczenia. Z kosztów podlegających zawieszeniu naliczania wyłączone zostały opłaty związane z umowami ubezpieczenia, powiązanymi z umowami kredytu, których wykonywanie ma zostać zawieszone na podstawie złożonego wniosku. Jest to związane z koniecznością zachowania ciągłości ochrony ubezpieczeniowej, aby zapewnić ochronę m.in. w razie utraty pracy lub w przypadku śmierci kredytobiorcy. Termin złożenia wniosku o zawieszanie wykonania umowy zależy od kredytobiorcy.
Ochrona spółek przed przejęciem przez podmioty spoza UE:
Spółki zostaną objęte ochroną Polskiego Rządu dlatego ich przejęcie przez podmioty spoza Unii Europejskiej będzie trudniejsze ze względu na fakt kontroli przez prezesa UOKiK transakcji nabycia dużej liczby udziałów. Ze względu na zaistniałą sytuację wycena firm będzie szczególnie niska – stąd podjęcie tych kroków. Objęto ochroną bezpieczeństwo, porządek oraz zdrowie publiczne spółek publicznych, działalności gospodarczych, zajmujących się w szczególności energią elektryczną, paliwami, gazem, telekomunikacją, produkcją leków czy produkcją żywności, jeżeli przychody są większe niż 10 mln euro rocznie. Kontrola spółek prawdopodobnie będzie obowiązywać przez 2 lata. Regulacje określają również dostosowanie rynku pracy do rzeczywistego stanu gospodarki spowodowanego wirusem COVID-19.
Zmiany w „postojowym dla przedsiębiorcy”:
Nowa tarcza antykryzysowa wprowadza zmiany w „postojowym dla przedsiębiorcy”. Samozatrudnieni, którzy jednocześnie posiadają zatrudnienie na etacie bądź na umowie zlecenie mają możliwość trzykrotnego złożenia wniosku do ZUS o wypłatę świadczenia postojowego – obecnie wysokość udzielonego świadczenia wynosi 2080 zł. Postępowania restrukturyzacyjne zostaną uproszczone. Cała ta procedura powinna trwać 4 miesiące z kolei o uruchomieniu decyduje przedsiębiorca.
Nowe zasady dotyczące zakazu konkurencji:
W okresie pandemii pracodawca, zleceniodawca oraz osoba zamawiająca usługę będzie miała okazję wypowiedzieć umowę dotyczącą zakazu konkurencji, obowiązującą po zakończeniu danej umowy o pracę lub umowy zlecenie. W momencie wygaśnięcia tych umów, wygaśnie również zobowiązanie zapłaty odszkodowania ponad czas trwania kontraktu. Z praktycznego punktu widzenia wygląda to w następujący sposób: pracodawca, który zawiera umowy lojalnościowe trwające nawet kilkanaście lat ma w tym momencie możliwość w bardzo prosty sposób się ich wyzbyć. Niestety takiej możliwości nie mają osoby zatrudnione na etat.
Udzielenie pomocy samorządom:
Tarcza antykryzysowa 4.0 objęła wsparciem finansowym samorządy poprzez podwojenie udziału powiatów w dochodach z gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa. Ma to miejsce od 1 maja do końca 2020 roku. Pomoc samorządom polega na załagodzeniu reguł fiskalnych, dopuszczeniu nierównowagi budżetu samorządów również o sumę faktycznego spadku wysokości dochodu z podatków (PIT, CIT, opłaty skarbowe, podatek leśny itd.), poprzez szybsze przekazywanie rat części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej oraz regionalnej subwencji ogólnej. Następnie wprowadzono możliwość skorzystania z przesunięcia na następne miesiące wpłat do budżetu państwa od jednostek o wysokich dochodach podatkowych (Janosikowe), za maj i czerwiec będzie możliwość zapłaty w następnym półroczu tego roku podatkowego. Pieniądze z tzw. Funduszu korkowego, czyli od sprzedaży alkoholu, zostaną przeznaczone na walkę z koronawirusem. Koszty związane wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy przez zwiększenie opłaty skarbowej za wydawanie tej decyzji dla osób innych niż właściciel lub użytkownik wieczysty zostaną częściowo pokryte.
Więcej porad znajdziesz tutaj
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy:
Od 28 czerwca 2020 roku zostanie przedłużony dodatkowy zasiłek opiekuńczy również dla rodziców sprawujących opiekę nad zdrowymi dziećmi do ósmego roku życia. Rodzice, którzy zdecydowali się na samodzielne sprawowanie opieki nad dzieckiem nabędą prawo do takowego zasiłku opiekuńczego bez względu na funkcjonowanie żłobków, szkół, klubów malucha, przedszkoli i innych palcówek dydaktycznych. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy w momencie otwarcia tych placówek będzie przysługiwać rodzicom dzieci uprawnionych z tytułu niemożności zapewnienia opieki z powodu tymczasowego ograniczenia ich funkcjonowania w związku z panującą pandemią, a także w przypadku, gdy osoba ubezpieczona podejmie decyzję o samodzielnym sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Tyczy się to osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu, jak i funkcjonariuszy, czyli służb mundurowych oraz rolników.
Odliczenia od podatku dochodowego:
Od podstawy odliczenia podatku dochodowego będzie możliwość odliczenia więcej darowizn np. przekazanych na rzecz placówek dla matek z małoletnimi dziećmi oraz kobiet w ciąży, przekazanych na rzecz domów pomocy społecznej, noclegowni, schronisk dla ludzi bezdomnych. Również będzie możliwość odliczenia tzw. darowizn rzeczowych np. sprzęty elektroniczne, które są zdatne do użytku, okres dotychczasowego użytkowania nie przekracza 3 lat oraz zostały przekazane od 1 stycznia do 30 września 2020 roku przykładowo placówkom oświatowym.